Σταυρός της Ψώκας ποταμός

Image

Ποταμός μήκους 33 περίπου χιλιομέτρων, στην επαρχία Πάφου. Πηγάζει από το δυτικό τμήμα της οροσειράς του Τροόδους, στο δάσος της Πάφου, και χύνεται στον κόλπο της Χρυσοχούς. Είναι γνωστός και σαν ποταμός της Χρυσοχούς γιατί είναι ο κυριότερος ποταμός που εκβάλλει στον κόλπο Χρυσοχούς.

 

Από τις πηγές μέχρι τις εκβολές του  Σταυρού της Ψώκας εμφανίζεται μια μεγάλη ποικιλία πετρωμάτων, εδαφών και καλλιεργειών. Τα κυριότερα πετρώματα που διασχίζει είναι οι διαβάσες, οι λάβες, οι αποθέσεις του σχηματισμού Κανναβιού (μπεντονίτες και ψαμμίτες), οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκωσίας (ασβεστολιθικοί ψαμμίτες, κροκάλες και ψαμμιτικές μάργες), οι αποθέσεις του σχηματισμού Λευκάρων (κρητίδες, μάργες και κερατόλιθοι), οι προσχώσεις των αναβαθμίδων και οι πρόσφατες αλλουβιακές αποθέσεις της Ολόκαινης γεωλογικής περιόδου. Εξάλλου τα είδη των εδαφών που αναπτύχθηκαν πάνω στα πετρώματα της διαδρομής είναι τα πυριτιούχα, τα φαιοχώματα, τα ασβεστούχα, τα εδάφη του σχηματισμού των Μαμωνιών, οι ξερορεντζίνες και τα προσχωσιγενή.

 

Η μέση ετήσια βροχόπτωση που δέχεται ο ποταμός φθάνει τα 844 χιλιοστόμετρα στον δασικό σταθμό του Σταυρού της Ψώκας, κοντά στον οποίο βρίσκονται οι πηγές του, μειώνεται στα 640 χιλιοστόμετρα κοντά στο χωριό Σαραμά, στα 570 χιλιοστόμετρα κοντά στο χωριό Σκούλλη, στα 540 χιλιοστόμετρα κοντά στο χωριό Χρυσοχού και στα 480 χιλιοστόμετρα κοντά στο χωριό Πόλη προτού χυθεί στη θάλασσα.

 

Η χρήση της γης κατά μήκος της κοιλάδας του ποταμού ποικίλλει από κωνοφόρα δέντρα και χαμηλή βλάστηση μέχρι σιτηρά, χαρουπιές, ελιές, εσπεριδοειδή, φυλλοβόλα οπωροφόρα δέντρα και λαχανικά.

 

Στα πλαίσια του Αρδευτικού Έργου Χρυσοχούς κατασκευάστηκε πάνω στον Σταυρό της Ψώκας το φράγμα της Ευρέτου, χωρητικότητας 25.000.000 μ3. Το φράγμα αυτό, που είναι το τρίτο μεγαλύτερο σε χωρητικότητα φράγμα της Κύπρου μετά τα φράγματα του Κούρη (115.000.000 μ3), και του Ασπρόκρεμμου (51.000.000 μ3), αποτελεί τον κύριο αποθηκευτικό χώρο του Αρδευτικού  Έργου Χρυσοχούς. Από το φράγμα αρδεύεται έκταση γης 2.000 περίπου εκταρίων (15.000 σκαλών) στην κοιλάδα της Χρυσοχούς και κατά μήκος της παραλίας από το Νέο Χωριό μέχρι τη Λίμνη, η οποία καλλιεργείται με εσπεριδοειδή, λαχανικά, φυλλοβόλα οπωροφόρα δέντρα, αβοκάντο, ελιές, καρυδιές, αμυγδαλιές, μπανανιές και αμπέλια επιτραπέζιων ποικιλιών.