Θεόδωρος επίσκοπος

Επίσκοπος Πάφου κατά και περί τα μέσα του 7ου μ.Χ. αιώνα. Αρχικά υπηρέτησε ως μοναχός στο μοναστήρι Συμβούλου, στο οποίο εκάρη μοναχός (πιθανότατα από τον Θεόδωρο) και ο Ιωάννης, αργότερα επίσκοπος Θεοδοσιάδος (=Νεαπόλεως).

 

Ο Θεόδωρος αναφέρεται ότι σε νεαρή ηλικία είχε ταξιδέψει στην Αλεξάνδρεια, όπου και άκουσε διήγηση για το θαύμα της κατακρημνίσεως ειδωλολατρικών αγαλμάτων με τη δύναμη της προσευχής των ιεραρχών της Εκκλησίας Αλεξανδρείας. Σύμφωνα προς τη διήγηση, ένα από τα ειδωλολατρικά αγάλματα είχε παραμείνει άτρωτο, γι' αυτό κι εκλήθη στην Αλεξάνδρεια από την Κύπρο ο άγιος Σπυρίδων, ο οποίος και το κατέρριψε με τη δική του προσευχή. Αναφέρεται ότι το θαύμα αυτό, ένα από τα πολλά που αποδίδονται στον άγιο Σπυρίδωνα, είχε ιστορηθεί σε τοιχογραφία στην εκκλησία του αγίου στην Τρεμετουσιά (Τρεμιθούντα), όμως αργότερα λησμονήθηκε. Ωστόσο, στις 12 Δεκεμβρίου του 655 μ.Χ., ο επίσκοπος Πάφου Θεόδωρος που είχε πάει στην Τρεμιθούντα για να τιμήσει τη μνήμη του αγίου Σπυρίδωνος, διάβασε εκεί για πρώτη φορά τον Βίο του αγίου που είχε συγγράψει και στον οποίο είχε περιλάβει και το θαύμα στην Αλεξάνδρεια.

 

Ο Βίος του αγίου Σπυρίδωνος που έγραψε ο Πάφου Θεόδωρος, έχει διασωθεί σε 12 κώδικες και περιλαμβάνει πρόλογο, 21 θαύματα και επίλογο. Από το έργο αυτό του Θεοδώρου έχουν προέλθει και άλλοι κώδικες με τον βίο του αγίου Σπυρίδωνος. Όπως ο ίδιος ο Θεόδωρος ομολογεί, για τη συγγραφή του Βίου του αγίου Σπυρίδωνος άντλησε από βιογραφικό για τον άγιο ποίημα, το οποίο είχε πιθανότατα συνθέσει ο αρχιεπίσκοπος Τριφύλλιος που υπήρξε μαθητής του Σπυρίδωνος.